تعريف تعارض سازماني

      - فرآيندي كه بدين گونه آغاز مي شود كه يك دسته  يا يك گـروه چنين مي پنـدارند كه گروه ديگر اثرات منفي بر جاي مي گذارد، يا قـرار است اثرات منفي به بار آورد، البته در مــورد همان چيز هــايي كه مورد توجه طرف يا گروه اول است.

      - به بيان ديگر تعــارض فرآيندي است كه موقعي به وجود مي آيد كه يك طرف چنين درك مي كنــد كه طرف مقابل در پي مقـابله با اوست يــا آنـكه مي خـواهد مـانع رسيدن وي به هدف مورد نظرش بشود.

تعارض و رقابت

     يكي از دشواريهاي متعدد مربوط به معاني كلمات در رابطه با تعــارض سازماني، فــرق بين تعارض و رقابت است. مي تـــوان بيــن اين مفاهيم در اصل تمــايز قائل شد، وقتي كه اهــداف گروههاي درگيـــر ناسازگــار است امـــــا گروهها نمي توانند مـانع يكديگر شوند، رقابت وجـود دارد، به بيــان ديگر اگــر فرصتي وجود نداشته باشد كه يك گروه از تحصـيل هـدف گروه ديگـر، ممـــانعت بـه عمــــل آورد، موقعيت رقـابتي است؛ اما اگـر فرصت براي مداخله باشد و از ايــن فرصت استفاده هـم بشود، آنگــاه موقعيت يكـــي از انواع تعارض مي باشد.

ديدگاه سنتي:

    ديدگاه سنتي تعارض هماهنگ با نگرشهايي بود كه در دو دهه 1930 و 1940 درباره گروه رواج داشت.

اين ديدگاه كه «تعارض بد است» منجر به ارائه روشي ساده مي گردد و بـر آن اساس بايـد رفتار افـرادي را مورد توجه قرار داد كه باعث بروز تعـارض مـي شوند. از آنجا كه بايد از هرنوع تعارضي پرهيز كـرد،بنابراين تنها بايدبه علتهايي توجه كرد كــه موجب بروز تعارض مي شود و براي بهبود عملكردگروه،سازمـان بايد اين شيوه هاي ويرانگررا اصلاح نمايد.

ديدگاه تعامل:

      يك سازمان عاري ازتعارض احتمالا سازماني ايستا، بي حركت  و غير حساس نسبت به ايجاد تغيير است. تعارض، موقعيكه منجر به جستجو و دستيابي به روشهاي بهتر انجام كارها شود و راضي بودن به وضع موجود را برهم زند؛ سازنده و مفيد است.

      رويكرد تعامل گرايــان استدلال نمي كند كـــه همه تعارضـــات

سازنده و مفيد هستند. يقينا“ تعارضاتي وجـود دارند كه بر اثر بخشي تــأثير منفي مي گذارند. بر اســاس نظريه تعـامل گرايان در چنيــــن مواردي مديريت بايد در صدد كاهش تعارض برآيد.

تعارضهاي سازنده و ويرانگر: 

        در ديدگاه تعامل برخـي از تعارضها هدف گروه را تأييد و تقويت مي كنند و عملكرد آن را بهبود مي بخشند؛ اين نـوع تعارضها را سازنـده مي نامنـد. از سوي ديگر، تعارضهايي هم هستند كه مانع از عملكرد خوب گروه مي شوند؛ كه آنها را ويرانگر مي نامند.

تعارض بر حسب طرف‌هاي تعارض 

نوعي از دسته بندي تعارض، بر اساس طرف‌هاي تعارض در سازمان مي‌باشد. بر اين اساس شش نوع تعارض در سازمان‌ها مشاهده مي‌شود:

1 - تعارض درون فردي

2 - تعارض ميان افراد

3 - تعارض درون گروهي

4 - تعارض ميان گروهي

5 - تعارض ميان سازمانها

6 - تعارض ميان اشخاص و گروه‌ها

فرايند تعارض 

فرايند تعارض از پنج مرحله تشكيل شده است:

1 – مخالفتهاي بالقوه

2 – شناسايي

3 - قصد يا نيت ( به منظور اقدام )

4 - بروز رفتار

5 -  نتايج