تعریف نظریه / تئوری

دکارت  و بیکن

نظریه ؛ دانش سیستماتیکی است که بشر را قادر به کنترل طبیعت نماید.

فیثاغورث

نظریه ؛ اندیشه ناب ، اندیشه خالص ، تفکر خالص ، تفکر عمیق و ژرفا اندیشی است .

ارسطو

نظریه ؛ یعنی حیات فکری ، جستجوی دانش برای دانش است .

ویژگی های تفکر تئوریک

.1جهت دار و هدف دار است . 2. روش دار است و دارای متدولوژی است . 3. نیازمند مطالعات چند بعدی و کلی است .

چرا مبدأ علمی مدیریت را قرن بیستم می دانیم؟

.1در این قرن یک رشته منظم و مدون در این باب دانشگاهی شده است.

.2درس جداگانه و مستقل به آن نام ایجاد شده است .

.3یک کتاب مستقل درباره این موضوع نوشته شده است.

تله های موجود در تئوری پردازی

تله نظری

• گاهی شخص بر موضوعی تعصب داشته و بر این اساس تمام شواهد و مطالب را طوری گرد آوری و یا توجیه می کند که نظریه خود را راجع به آن موضوع به اثبات برساند .

تله متدولوژیکی

• گاهی فرضیات و نظریه های مطرح شده درست ولی ، روشی که برای آزمون و اعتباریابی آنها به کار می رود غلط است . بنابراین نتایج با وجود صحت گزاره ها و نظریه ها غلط از آب در می آید .
• مثال : بوعلی سینا بارها جهش خون را دیده بود اما براساس متدولوژی که داشت (عناصر اربعه : خاک ، آب ، باد ، آتش) می گفت که جامدات از جای خود حرکت نمی کنند ، مایعات شکل ظرف را به خودش می گیرد و اگر حرکت کند بخار می شود . پس ناچاراً خون در بدن ایستاده است .

اهداف نظریه پردازی

• 1. نیل به یک نظریه جامع
• 2. ارتقای سطح شناخت نظری

• 3. ارتقای سطح شناخت علمی
• 4. ایجاد اعتبار علمی در رشته

منابع استخراج نظریه ها

اصول بنیادین (اصول اولیه) : به طور فطری مورد قبول ما قرار می گیرند . که به آنها آگزیومها و یا اصول متعارف نیز می گویند . این اصول در همه علوم صدق می کنند . اصولی کلی ، شامل و عام می باشند .

اصول موضوعه : این اصول درجه کلیت ، عمومیت و شاملیت اصول متعارف را ندارند . از نظر موضوعی نیز قید پذیر می باشند . این اصول در هر رشته علمی مختص به آن علم می باشد .

اصول متداول : بقیه اصول علمی یا منطقی هر رشته علمی یا حوزه فکری که تحت عناوین اصول ، ضروریات ، بنیادها و ... نامیده شده اند و از نظر کلیت عمومیت و شمولیت نازل ترین و از نظر موضوعی نیز محدودیت های فراوان دارند .

پیشینه نظریه

üفیلسوفان یونانی اولین کسانی بودند که ماهیت نظریه را به طور نظام مند بررسی کردند و افکار آنان مبنای فهم مدون و رسمی از نظریه تا قرن هفدهم قرار گرفت.

نوشتارهای معاصر درباره نظریه:

• نظریه را یک سیستم تجریدی تعریف می کند که با استفاده از روش رسمی حاصل شده باشد .
• نظریه عبارت است از مجموعه ای از گزاره ها که به طور نظام مند به هم مرتبط شده اند و شامل تعمیم های قانون مانند می شوند که قابلیت آزمون تجربی دارند.

تعریف مدیریت

فرآیند به کارگیری اثربخش و کارآمد (کارایی) منابع ، اعم از انسانی ، اطلاعاتی و مادی بر مبنای یک نظام ارزشی پذیرفته شده که از طریق برنامه ریزی ، سازماندهی ، بسیج منابع و امکانات ، هدایت و کنترل عملیات ، برای دستیابی به اهداف تعیین شده صورت می گیرد.

نظریه سازمان (تئوری مدیریت)

üبخشی از افکار و اندیشه های محققان ، دانشمندان و مدیران اجرایی آزموده درباره سازمان و حیات سازمانی است که با ترتیب خاصی ساختار یافته و روی هم رفته بستر فکری معینی را برای بررسی و تجزیه و تحلیل نظری سازمان از طرفی و حل مسائل و مشکلات علمی و شناخت پدیده سازمان از طرف دیگر فراهم آورده است .